آیین دادرسی کیفری، مجموعه‌ای از قوانین و مقرراتی است که نحوه رسیدگی به جرایم و تخلفات را در دادگاه‌ها تعیین می‌کند. این مقررات، از حقوق افراد در برابر قدرت دولت محافظت می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا در صورت ارتکاب جرم علیه آنها، عدالت اجرا شود.
بخش‌بندی
آیین دادرسی کیفری، معمولاً به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- بخش اول: تعقیب و تحقیقات مقدماتی
- بخش دوم: رسیدگی در دادگاه
- بخش سوم: اجرای احکام کیفری
بخش اول: تعقیب و تحقیقات مقدماتی
بخش اول این قانون، به نحوه تعقیب و تحقیقات مقدماتی جرایم می‌پردازد. تعقیب، به معنای آغاز اقدامات قانونی برای کشف جرم و شناسایی و تعقیب متهم است. تحقیقات مقدماتی، به معنای اقداماتی است که برای کشف حقیقت و جمع‌آوری ادله وقوع جرم انجام می‌شود.
بخش دوم: رسیدگی در دادگاه
بخش دوم، به نحوه رسیدگی به جرایم در دادگاه می‌پردازد. رسیدگی در دادگاه، معمولاً در دو مرحله انجام می‌شود: رسیدگی بدوی و رسیدگی تجدیدنظر.
بخش سوم: اجرای احکام کیفری
بخش سوم نیز، به نحوه اجرای احکام کیفری می‌پردازد. اجرای احکام کیفری، به معنای انجام اقدامات لازم برای اجرای حکم دادگاه است.
آیین دادرسی کیفری ایران
قانون آیین دادرسی کیفری ایران، در سال 1392 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و جایگزین قانون سابق شد. این قانون، در 8 بخش و 771 ماده، به نحوه رسیدگی به جرایم در ایران پرداخته است.
اصول
آیین دادرسی کیفری، دارای قواعدی است که رعایت آنها برای رسیدگی به جرایم ضروری است. این قواعد، عبارتند از:
- رعایت اصل برائت: اصل برائت، به معنای این است که متهم تا زمانی که مجرمیت او در دادگاه ثابت نشود، بی‌گناه محسوب می‌شود.
- رعایت اصل تساوی سلاح: اصل تساوی سلاح، به معنای این است که متهم و شاکی، باید فرصت برابری برای دفاع از خود داشته باشند.
- رعایت اصل دادرسی عادلانه: اصل دادرسی عادلانه، به معنای این است که دادگاه باید با بی‌طرفی و استقلال، به جرایم رسیدگی کند.
اصلاحات اخیر
قانون آیین دادرسی کیفری ایران، در سال 1394، مورد اصلاح قرار گرفت. این اصلاحات، با هدف تسهیل دسترسی مردم به عدالت و تسریع در رسیدگی به جرایم، انجام شد.
برخی از مهم‌ترین اصلاحات اخیر این قانون عبارتند از:
- امکان تشکیل جلسه رسیدگی با حضور طرفین دعوا به صورت الکترونیکی
- امکان ابلاغ اوراق قضایی به صورت الکترونیکی
- امکان تقدیم دادخواست به صورت الکترونیکی
- امکان رسیدگی به جرایم مالی با ارزش کمتر از 20 میلیون تومان، در شورای حل اختلاف
نتیجه‌گیری
آیین دادرسی کیفری، از مهم‌ترین قوانین در هر کشوری است. این قانون، از حقوق افراد در برابر قدرت دولت محافظت می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا در صورت ارتکاب جرم علیه آنها، عدالت اجرا شود.
دیدگاهتان را بنویسید